Кыргыз радиосунда Манастаануу жана дүйнөлүк адабият кафедрасынын профессору, ф.и.д. Венера Акматова тарабынан кыргыз элинин XX-кылымдагы көрүнүктүү филолог-илимпозу, котормочу, драматург Тазабек Саманчиндин (1909–1979) жеке жана чыгармачылык тагдырына арналган берүү уюштурулду. Берүүгө анын кызы Саманчина Гулсана Тазабековна чакырылып, атасы тууралуу баяндап берди. Андан тышкары Т.Саманчиндин «Манас» эпосуна, Молдо Кылычка жана кыргыз адабиятынын башаттарына арналган изилдөөлөрүнө кенен баяндама берилди.

Т.Саманчин 1936-1949-жылга чейин тил жана адабият боюнча илим-изилдөө институтунда илимий кызматкер болуп иштеп, Молдо Кылычтын чыгармаларын изилдеп,1946-жылы "Молдо Кылыч жазгыч акын" деген темада кандидаттык диссертациясын жазып, филология илиминин кандидаты деген илимий даража алган (кыргыз окумуштууларынын ичинен биринчи). 

Анын төмөнкүдөй көрүнүктүү эмгектери бар:

• Чоңдор үчүн алиппе. – Ф.: Кыргызмамбас, 1935 – 80 б. (1937. – 80 б., 1938 – 59 б.);
• Кыргыз адабиятынын тарыхынын очерктери. – Ф.: Кыргызмамбас, 1943 – 279 б. (М.Багданова, Ө.Жакишев, К.Рахматуллин менен бирге);
• Молдо Кылыч. 1949 – 200 б.;
• Бир туугандар. Аңгемелер жыйнагы. – Ф.: Кыргызмамбас, 1946 – 92 б.;
• Биздин адабият. 8-класс үчүн. /Түзгөндөр: Т.Саманчин, Б.Алымов. – Ф.: Кыргызокуупедмамбас, 1964 – 293 б.; 1965 – 296 б.; 1967– 296 б.; 1968 – 296 б.; 1970 – 296 б.; 1971 – 356 б. 1972 – 356 б.;
• Кыргыз адабияты. Орто мектептин сегизинчи классы үчүн хрестоматия. – Ф.: Мектеп, 1973 – 266 б. (А.Мамбеталиев менен бирге).

Мындан тышкары В.Г.Белинскийдин тандалмалуу чыгармаларын, М.Горькийдин чыгармаларынын үч томун,Л.Н.Толстойдун "Анна Каренина" романын, Рабиндрант Тагордун аңгемелерин, А.П.Чеховдун"Ваня таяке" ж.б. чыгармаларды кыргыз тилине которуп, өзүн чебер котормочу катарында да көрсөтө алды.

Кыргызстандык сталинчил сынчылар Г.Нуров, П.Балтин, Ж.Самагановдордун «Космополитизм и рецидивы буржуазного национализма в работе Т.Саманчина» деген макаласы Советская Киргизия газетасынын 1949-жылдын 10-апрель күнкү санына жарыяланган. Бул жалаа андан ары уланып отуруп,1949-жылы СССР жазуучулар Союзунун пленумунда "Кыргыз адабиятчысы Тазабек Саманчин "Молдо Кылычтын чыгармалары" аттуу илимий ишинде улутчул ката кетирген" деген жалган айыптоо менен анын илимий чыгармачылыгы тилекке каршы сталиндик репрессиянын экинчи капшабынан улам уланбай калган. Өзгөчө ой жүгүртүүсү бар, ар тараптуу талант, келечекте дагы мыкты илимий изилдөөлөрдү жүргүзө турган учурунда репрессиянын курмандыгы болуп 10 жылга кесилип, анын 5 жылын отуруп чыккан (1950-1955-жж).1956-жылы акталып келгенден кийин кесибин өзгөртүп,котормочулукка өткөн.

Тазабек Саманчин сталиндик репрессиядан улам тагдыры талкаланган ашкере таланттуу адам эле, анын тагдырын, чыгармачылыгын улам эскерип, жазып, айтып туруу биздин инсандык парзыбыз деп ойлойм. Мына ушул адамдар биздин илимди, илимий ой жүгүртүүнү, кыргыз интеллектисин түптөгөндөр. Тоталитардык системанын кыргыздарга тийгизген орду толгус кесепети кийинки урпактарга сабак болушу керек!

Венера Акматова - Манастаануу жана дүйнөлүк адабият кафедрасынын профессору, ф.и.д.