Улуттук университеттеги соңку жаңылыктар

2022-жылдын 8-декабрь күнү 6-окуу имаратынын спорт залында математика жана информатика факультетинин аскердик-патриоттук "Мекен" клубунун демилгеси менен факультеттер аралык өткөрүлүүчү турнирге катышуучу курамы команданы толуктоо максатында Бүткүл дүйнөлүк футбол күнүнө карата студенттер арасында мини-футбол боюнча турнир өткөрүлдү. Таймашка 6 команда катышып, оюн өтө жогору деңгээлде өттү. Мелдештин катышуучуларынын айтымында, футбол - бүткүл дененин, өзгөчө буттун булчуңдарынын өсүшүнө, денени ар тараптан өнүктүрүүгө жана ден-соолукту чыңдоого жакшы таасир берет. Мындан сырткары адамды эрктүүлүккө, шамдагайлыкка, чыдамдуулукка тарбиялайт.

2022-жылдын 8-декабрында Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясынын Б.Жамгерчинов атындагы тарых, археология жана этнология институтунун Кыргызстандын байыркы мезгилден 19-кылымдын соңуна чейинки тарыхы бөлүмү Кыргыз Республикасынын Улуттук тарых музейинде «Ормон хан жана анын көчмөн мамлекети” аттуу илимий-практикалык конференция өткөрдү. Жыйынга тарых жана чөлкөм таануу факультетинин деканы Туратбек Сырдыбаев баш болгон факультеттин студенттери менен професоордук-окутуучулук курамы катышып, төмөндөгү баяндамалар менен чыгып сүйлөштү:

2022-жылдын 8-декабрь күнү тарых жана чөлкөм таануу факультетинин 1-курс студенттери факультеттер аралык мамлекеттик тил кафедрасынын окутуучусу Динара Курманкожоева менен биргеликте 12-декабрь - Улуттук адабият күнүн белгилешти. Иш чарага факультет Туратбек Сырдыбаев баш болгон бир катар мугалимдер жана мамлекеттик тил кафедрасынын окутуучулук курамы катышты. Студенттер кыргыз элине аттын кашкасындай белгилүү болгон улут сыймыктары жазуучу Чыңгыз Айтматов жана акын Алыкул Осмоновду эскеришти. Студенттер Алыкул Осмоновдун ырларын көркөм окуп, Чыңгыз Айтматовдун “Биринчи мугалим” чыгармасынан үзүндүнү сахналаштырып чагылдырып беришти.

2022-жылдын 7-декабрында Кыргыз-Түрк "Манас" университетинде "Элементариум" интеллектуалдык таймашы болуп, иш-чарага математика жана информатика факультетинин "Жаңы муун" дебаттык клубунун мүчөлөрү да активдүү катышып келишти. Таймашка жалпысынан 8 жогорку окуу жайынан 30 команда катышып, оюн эки баскыч менен өткөрүлдү. 1-турда Ч.Айтматовдун чыгармачылыгына жана "Манас" эпосуна байланыштуу тапшырмалар, суроолор берилип, 2-турда логикалык суроолорго басым жасалды. Викторинанын жыйынтыгында "Жаңы муун" дебаттык клубунун мүчөлөрү 6-орунга ээ болушту.

2022-жылдын 7-декабрында башкы имараттагы чоӊ жыйындар залында 9-декабрда белгиленүүчү Жемкордукка каршы күрөшүү күнүнө карата “Арам оокат аш болбойт” деп аталган тегерек стол болуп өттү. Жыйынды мамлекеттик тил жана тарбия иштери боюнча проректор Садык Алахан ачып, иш чарага келген конокторду тааныштырды жана тегерек столдун темасы боюнча конструктивдүү ой-пикирлер айтылаарына ишенерин билдирди. Окуу иштери боюнча проректор Эрлан Базарбаев бүгүнкү жыйында министрликте бетачаары болгон “Кыргыз Республикасынын 2022-2024-жылдардагы антикоррупциялык саясатынын стратегиясы” тууралуу КР Президентине караштуу Жемкорлукка каршы ишкердик кеӊештин мүчөсү, КУУнун доценти Рапия Исаеванын актуалдуу баяндамасы болоорун билдирип, Улуттук университеттин жетекчилигинин атынан тегерек столдун ишине ийгиликтерди каалады.

2022-жылдын 6-декабрында башкы имараттагы чоң жыйындар залында Жогорку Кеңештин депутаты Нуржигит Кадырбеков “Улуудан уккан улуу сөз” деген темада КУУнун студенттерине семинар өттү. Ал өз сөзүндө убакыт - эң улуу байлык экендигин, адам качан гана ички напсисин башкара алганда чоң-чоң жетишкендиктерди багындыраарын, тилекке каршы, учурда азгыруучу факторлор көп экендигин, интернеттен пайдалуу маалымат алуунун ордуна, студенттер соцтармактарга кирип, керексиз видеолорду көрүү менен убакыт өткөрүп жатышкандыгын белгиледи. Андан ары ал "Мындай нерселерден баш тартып, өз өмүрүн туура пайдалана билген адам гана мейли саясатта, мейли спортто - кайсыл гана тармакта болбосун ийгиликтерге жетише алат" деген мотивация берип, студенттерди шыктандырды.

Академик А.А.Бөрүбаев атындагы алгебра, геометрия, топология жана жогорку математиканы окутуу кафедрасынын башчысы, физика жана математика илимдеринин доктору, профессор Б.Э.Канетовдун аспиранттары Байджуранова А. жана Алмазбекова Б. менен биргеликте жазган “About weakly uniformly paracompact Spaces” аталышындагы илимий эмгеги “American Institute Physics” аттуу рецензиялануучу журналдын үстүбүздөгү жылдын ноябрь айындагы 2483 номуруна жарык көрдү. Бул журнал дүйнөлүк Scopus жана Web of Science базаларында индекстелет, 2022 - жылдагы импакт-фактору IF=0,402 жана Q3 квартилге ээ.

2022-жылдын 6-декабрында математика жана информатика факультетинин студенттери 12-декабрда белгиленүүчү "Адабият күнүн" утурлап кыргыздын демократ акыны Токтогул Сатылгановдун музейине барып, кыргыз элинин көрүнүктүү жазуучуларынын алгачкы китептери болгон М.Элебаевдин алгачкы автобиографиялык «Узак жол» романы, Ж.Турусбековдун биринчи драмасы «Acal ordinary», Ж.Бөкөнбаевдин «Токтогулдун өмүрү», «Ырлар жана поэмалар жыйнагы», А.Токомбаевдин «Таң алдында» романы, Т.Сыдыкбековдун «Биздин замандын кишилери» романы, А.Осмоновдун «Отчий край», «Мезгил жана Алыкул»,«Тандалмалуу ырлар жана поэмалар»,«Ыр сабындагы өмүр», «Көл толкуну» ырлар жыйнактары экенине күбө болуп, жан дүйнөсүн байытып келишти.

2022-жылдын 5-декабрь күнү башкы имараттагы кичи жыйындар залында тарых жана чөлкөм таануу факультетинин студенттери ​ Кыргыз Республикасынын эмгек сиңирген мугалими Гапыр Мадаминов менен жолугушту. Иш чараны факультет деканы Туратбек Сырдыбаев ачып, сөз кезегин Гапыр Мадаминовго берди. Ал студенттердин жан дили менен окубагандыгынын себептерин, ата-энелердин көзөмөлүнүн балага тийгизген таасири, мугалимдердин берген билиминин сиңбей жатышы тууралуу маселелердин үстүндө изденип, талыкпаган тажрыйбасынын негизинде жазылган эмгектеринин баалуулугу, пайдалуулугу тууралуу студенттерге кызыктуу маек куруп берди жана өзү иштеп чыккан формуласы менен аудиторияны жандантты.

2022-жылдын 5-декабрь күнү башкы имараттагы чоң жыйындар залында Кыргыз телеберүүсүнүн күнүнө арналган “Массалык маалымат каражаттары жаңы өзгөрүүлөр шартында” аттуу эл аралык медиафорум болуп өттү. Жыйындын алдында 1-кабаттын фойесинде журналистика факультетинин “Телевидение” багытынын 4-курс студенттери тарабынан “Фото искусство” сабагыньн алкагында даярдалган “Мен сени сүйөм, өмүр!” аттуу сүрөт-көргөзмөсүнүн, көзү өтүп кеткен журналисттерди эскерүү максатында телерадиожурналистика кафедрасынын жанында уюштурулган “Биз силерди эскеребиз!” фото-галереясынын, “Баласагын ТВ” студиясынын чыгармачылык өнөрканасынын жана 2-кабатта жайгашкан КУУнун пресс-борборунун ачылышы болду.

Кыргыз филологиясы факультетинин КТА(к)-2-22 группасынын студенттери 3-декабрда белгиленүүчү Майыптардын бүткүл дүйнөлүк күнүнө карата 2022-жылдын 2-декабрында Бишкек шаарындагы “Үмүт” мүмкүнчүлүгү чектелген балдар үйүнө барып келишти. Студенттер ал жердеги тарбиялануучуларга кайрымдуулук кылышып, балдарга керектүү каражаттарды (плитка, тефаль, массаж тобу ж.б.) ала барышты. Ошону менен катар эле алар мекеме жайгашкан имаратта ишембилик өткөрүшүп, анын айланасында жана ички бөлмөлөрүндө тазалоо иштерин жүргүзүштү. Кайрымдуулук акциясынын соңунда студенттер балдарга жакшы каалоо-тилектерин билдирип кайтышты.

Мурда кабарлангандай, 2022-жылдын 1-3-декабрында Жусуп Баласагын атындагы КУУ, Кыргыз-Түрк «Манас» университети жана РФ Президентине караштуу Эл чарба жана мамлекеттик башкаруу академиясы биргелешип «Дин антропологиясы » аттуу эл аралык симпозиумун өткөрүштү. Иш чара 1-декабрь күнү Кыргыз–Түрк «Манас» университетинде ачылып, жыйында КУУнун ректору Төлөбек Абдырахманов чыгып сүйлөп, жаӊы форматтагы бул иш-чара антропология, дин таануу, фольклористика илимдеринин мындан ары өнүгүшүнө чоӊ салым кошоорун белгиледи. Симпозиум 2-декабрда Жусуп Баласагын атындагы КУУда уланды. Ага Россия, Белоруссия, Түркия өлкөлөрүнөн жана Ош, Жалал-Абад, Талас, Ысык-Көл университеттеринен, о.э. Бишкек шаарындагы жогорку окуу жайларынан келишкен окумуштуулар катышты.

2022-жылдын 1-декабрында 7-жатаканада жашаган студенттердин ич ара ынтымагы бекемдөө максатында 6-окуу имаратындагы спорт залында "Спорт-ден-соолүктун булагы, ийгилик - ынтымактын башаты" аттуу кыздар арасында  волейбол боюнча таймаш болуп өттү. Ар бир кабаттан экиден команда түзүлүп, жалпысынан оюнга 6 команда катышты. Таймаштын жыйынтыгынада 1-орунду 3-кабаттын командасы, 2-орунду 2-кабат, ал эми 3-орунду 4-кабатта жашаган кыздар командасы ээлдеди. Биринчи орун алган командага тарбия иштери секторунун башчысы Ынтымак Касмакунов өз кубогун тапшырды. Оюнда о.э. “Мыкты оюнчу”, “Мыкты чабуулчу” деген  номинациялар боюнча жеңүүүлөр аныкталды.

2022-жылдын 30-ноябрь жана 1-декабрь күндөрү окуу иштери боюнча проректор Эрлан Базарбаев башкы имаратта жайгашкан эл аралык мамилелер жана чыгыш таануу, журналистика, кыргыз-европа, маалыматтык жана инновациялык технологиялар, тарых жана чөлкөм таануу, №3-окуу имаратындагы медицина, №7-окуу имаратындагы адистерди кайра даярдоо жана кесибин жогорулатуу жана №4-окуу имаратында жайгашкан кыргыз-кытай факультеттериндеги окуу процессинин жүрүшүн текшерип чыкты. Проректор о.э. аталган имараттарда жайгашкан башка  түзүмдөрдүн иши менен да таанышты

2022-жылдын 1-декабрында Кыргыз-Түрк “Манас” университетинин жыйындар залында “Дин антропологиясы” аттуу эл аралык симпозиумдун ачылышы болду. Жыйында куттуктоо сөзү менен КУУнун ректору Төлөбек Абдырахманов чыгып сүйлөп, жаңы форматтагы бул иш-чара тарых, антропология, дин таануу жана фольклористика боюнча жаңы өңүттөгү изилдөөлөрдү аныктоого, актуалдуу багыттарды тактоого салым кошот деген пикирин билдирди. Жыйынга Россия, Түркия, Белоруссия ж.б. өлкөлөрдөн жана Кыргызстандын бардык жогорку окуу жайларынан келген окумуштуулар катышууда.

2022-жылдын 30-ноябрь күнү КУУнун медпунктунун дарыгерлери З.Мамбетова, Ы.Касымбекова, Ж.Иманкулова жана А.Ибраевалар кыргыз филологиясы факультетинин 1-курс студенттерине СПИД, туберкулёз жугуштуу оорулары боюнча лекция окушуп, студенттер менен дебат уюштурушту. Иш-чара студенттер тарабынан даярдалган видеоролик менен башталып, андан соң  аталган оорулар боюнча дубал гезиттердин жана атайын даярдалган аптечканын бет ачары болду. Лекцияынын жүрүшүндө студенттер келген дарыгерлерге бир катар суроолорду беришти. Иш чаранын соңунда медпункттун дарыгерлерине факультет деканы Б.Жайлообаевдин ыраазычылык каты тапшырылды.

2022-жылдын 29-ноябрында математика жана информатика факультетинин студенттери Кыргыз Республикасынын эмгек сиңирген мугалими Гапыр Мадаминов менен жолугушту. Тарбия иштери боюнча декандын орун басары Бактияр Рахманкуловдун жана инсандык өнүгүү багытындагы "Коом - сен жана мен" клубунун демилгеси менен "Инсан таануу" программасынын алкагында өткөрүлгөн иш чарада Гапыр агай көп жылдык эмгек жолунда окуучулар менен студенттердин жан дили менен окубагандыгынын себептерин, ата-энелердин көзөмөлүнүн балага тийгизген таасирин, мугалимдердин берген билиминин сиңбей жатышы тууралуу маселелердин үстүндө изденип, талыкпаган тажрыйбасынын негизинде "Ата-эне окумайын, бала окубайт", "Акыл эмгегинин маданияты", "Ата-энелер сиздер үчүн", "Ой-өрүшү - кругозор ", "Устаттык өнөр" ж.б. эмгектеринин баалуулугу, пайдалуулугу тууралуу студенттерге кызыктуу маек куруп, өзү иштеп чыккан формуласы менен аудиторияны жандантты.

Мамлекеттик жана муниципалдык башкаруу” факультетинин профессордук-окутуучулук курамы Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министрлигинин долбоорлорунун алкагында КУУнун фундаменталдык илимдер институтунда 2022-жылы ишке ашырылып жаткан «Борбордук Азия чөлкөмүндөгү мамлекеттердин ортосундагы аскердик-саясий мамилелердин заманбап көз караштарын жана көйгөйлөрүн изилдөө, чек арадагы куралдуу кагылышууларды жөнгө салуу (чечүү)» деген аталыштагы илимий-изилдөө долбоорунун үстүндө бир жылдан бери иштеп келишет. Жумушчу топ январь айынан азыркы учурга чейин ички саясий, мамлекеттер аралык саясий, экономикалык, аймактык, этноконфессиялык, чек ара кырдаалында чечилүүчү көрсөткүчтөрдү изилдеп, чыр-чатактардын, экстремисттик жана террористтик уюмдардын факторун анализдеп, бир катар илимий-изилдөө иштерин аткарышты.

2022-жылдын 29-ноябрьында башкы имараттагы чоң жыйындар залында көрүнүктүү окумуштуулар Абдыкул Жапаров менен Карбоз Дыйкановдун 100 жылдык мааракесине арналган «Профессорлор А.Жапаров, К.Дыйканов - улуттук тил илиминин залкарлары» аттуу эл аралык илимий- тажрыйбалык конференция болуп өттү. Кыргыз филологиясы факультети менен эл аралык мамилелер жана чыгыш таануу факультети тарабынан уюштурулган иш чараны кыргыз филологиясы факультетинин деканы Бактыбек Жайлообаев ачып, сөз кезегин КУУнун ректору Төлөбек Абдырахмановго берди.

2022-жылдын 28-ноябрында коомчулук менен байланышуу жана жаштар иштери боюнча бөлүмдүн кызматкерлери Баткен облусунда жабыр тарткан жана аз камсыз болгон үй-бүлөлөрдөн келген Улуттук университеттин 60 студентине кышкы куртка, кышкы бут кийим, жылуу шым, ангор байпагынан турган кышкы кийимдердин комплектисин таратты. Белгилей кетсек, Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университетинин студенттерине кышкы кийимдерди таратуу долбоору Голландиянын “IННNL” фонду тарабынан каржыланып, ишке ашырылды. Студенттер белектерин алган соң, ыраазычылык билдирип, үйлөрүнө кубануу менен кайтышты.

2022-жылдын 28-ноябрь күнү жаштардын активдүүлүгүн күчөтүү максатында башкы имараттагы чоң жыйындар залында ЖОЖдор аралык "Билимдүүгө дүйнө жарык" интеллектуалдык таймашы болуп өттү. Мелдештин жыйынтыгында 58 балл менен КУУнун "Эрудит" командасы 1-орунду ээледи. Кошумчалап кете турган жагдай - аталган команданын мүчөлөрүнүн басымдуу бөлүгү математика жана информатика факультетинин "Жаңы муун" дебаттык клубунун мүчөлөрү болуп саналат. Алар Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлигинин демилгеси менен 18-ноябрда өткөрүлгөн "Келечек" интеллектуалдык таймашында да 21 командадан 4-орунга ээ болушкан.

2022-жылдын 28-ноябрында башкы имараттагы чоң жыйындар залында “Билимдүүгө дүйнө жарык” аттуу жогорку окуу жайлар аралык интеллектуалдык таймаш өткөрүлдү. Иш чараны мамлекеттик тил жана тарбия иштери боюнча проректор Садык Алахан ачып, командаларга жакшы даярдануу жана аягына чейин күрөшүү менен атаандаштарын утуп алууну, калыстар тобуна оңго-солго тартпай, калыс баалоону каалап, командаларды жиберген ЖОЖ жетекчилерине ыраазычылык билдирди. Студенттердин достугун, биримдигин жана ынтымагын чыңдоо максатында уюштурулган таймашка Ж.Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университетинин, И.Раззаков атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университетинин, И.Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик университетинин, К.Карасаев атындагы Бишкек гуманитардык университетинин, Кыргызстан эл аралык университетинин, Эл аралык Кувейт университетинин, Эл аралык Ала-Тоо университетинин жана Кыргыз-Түрк Манас университетинин студенттери катышып, алдыңкы орундарды төмөндөгү командалар ээледи:

2022-жылдын ноябрь айында ЭлТР телеканалы социалдык-гуманитардык илимдер факультетинин деканы, Россиянын педагогикалык жана коомдук илимдер академиясынын мүчө-корреспонденти Камчыбек уулу Мырзабек тууралуу даректүү тасма тартты. Тасмада кыргыз психологиясынын 1993-жылдан тартып өнүгүүсү, ага болгон мамиле жөнүндө, о.э. кыргыз психологиясы багытын тандап, бүгүнкү күндө бир топ илимий эмгектерди барандуу басылмаларда чыгарган, Россиянын педагогикалык жана коомдук илимдер академиясынын мүчө-корреспонденти катары окумуштуулардын чөйрөсүндө кадыр баркка ээ. илимий чөйрөдөгү педагогдук ишмердикти илим менен айкалыштырып келаткан мыкты илимпоз Камчыбек уулу Мырзабек жана анын кесиптештери жөнүндө ой толгоолор айтылат.

Кылычын кармап босогодо кыш турганда, баардык элдин алгачкы маселеси жылуулук. Мына ушуну эске алуу менен, 2022-жылдын 27-ноябрында коомчулук менен байланышуу жана жаштар иштери боюнча бөлүм Улуттук университеттин аз камсыз болгон кызматкерлерине жардам ирээтинде 1 тоннадан көмүр таратты. Иш чарага “Ак демилге” коомдук фонду демөөрчүлүк кылып, коомчулук менен байланышуу жана жаштар иштери бөлүмүнүн башчысы  Каныбек уулу Ардакбек катышты. Аталган бөлүм “Ак демилге” коомдук фонду менен 2019-жылдан бери ар кандай долбоорлордун үстүндө иштешип, кызматташып келет. Фонддун жетекчиси Мирлан Акматалиев менен Каныбек уулу Ардакбек Улуттук университетке дагы бир канча кайрымдуулук иштерин уюштуруу алдында экенин баса белгилеп кетишти.